Türkiye’de milyonlarca çalışan, yüksek vergi oranları nedeniyle yıl boyunca maaşlarında sürekli bir azalma ile karşı karşıya kalıyor. Vergi dilimlerinin artan oranlı yapısı, çalışanların gelirlerini önemli ölçüde düşürürken, bu durum özellikle brüt ücretle çalışanları etkiliyor.
Ekonomist Özgür Erdursun Dünya Gazetesi’nde yazmış olduğu köşe yazısında, vergi dilimlerinin neden olduğu maaş düşüşlerini şu şekilde açıklıyor: “Ocak ayında 50.000 TL ücretle çalışan bir kişi, sadece iki ay boyunca bu ücreti alabiliyor. Üçüncü aydan itibaren ise ücret, aralarındaki vergi dilimlerine göre düşmeye başlıyor.” Erdursun’a göre, yıl başında 50.000 TL maaşla çalışan bir kişinin, temmuz ayından itibaren maaşı 42.900 TL’ye kadar düşerken, bu durum yıl sonunda daha da derinleşiyor.
HEM BÜRÜT HEM DE NET ÜCRETLİ ÇALIŞANLAR ETKİLENİYOR
Erdursun, artan oranlı gelir vergisi tarifesinin, yalnızca asgari ücretin üzerinde brüt maaşla çalışanları değil, net ücretle çalışanları da etkilediğine dikkat çekiyor. “Net ücretle çalışanlar, ödedikleri vergiyi doğrudan görmeseler de, aslında maaşlarındaki artış oranı, ödettikleri verginin yükselmesiyle sınırlı kalıyor” diyen Erdursun, net ücretle çalışanların bile artan vergi yükünden nasibini aldığını vurguluyor.
KİMLER AYNI SORUNU YAŞIYOR?
Özellikle asgari ücretle çalışanlar arasında fazla mesai yapan ya da maaşlarını küçük bir farkla artıran kişiler, aynı sorunu yaşıyor. Örneğin, asgari ücretle çalışan bir kişi fazla mesai yaparak 25.000 TL maaş alması durumunda bile, temmuz ayından itibaren maaşında düşüş görüyor. Yıl sonunda ise 24.800 TL’ye kadar düşen maaş, artan vergilerle birleşerek çalışanların geçim zorunluluğunu daha da zorlaştırıyor.
Yılbaşında 30.000 TL maaşla başlayan bir çalışanın yıl sonunda maaşının 25.700 TL’ye, 40.000 TL maaşla başlayan bir çalışanın ise 34.200 TL’ye düşmesi, ücretlerin yıl içinde sürekli gerileyen bir seviyeye ulaşmasına sebep oluyor. Artık daha yüksek ücretler alanlar bile, örneğin 70.000 TL maaş alan bir kişi, yıl sonunda 60.000 TL’ye kadar düşen maaşıyla geçimini zorlaştırıyor.
‘DÜZENLEME YAPILAMZSA ÇALIŞANLARIN YAŞAN STANDARTLARI DÜŞMEYE DEVAM EDECEK’
Erdursun, “Vergi dilimlerinde herhangi bir düzenleme yapılmazsa, enflasyonun etkisiyle çalışanların yaşam standartları düşmeye devam edecek” uyarısında bulunuyor. Ayrıca, mevcut vergi sisteminin adaletsiz olduğunu belirten Erdursun, “Yoksulluk sınırı göz önünde bulundurulduğunda, vergi dilimlerinin yeniden belirlenmesi gerektiği açıkça görülüyor. Şu anki dilimlerle, çalışanların alım gücü ciddi şekilde eriyor” diye ekliyor.
Çalışanların maaşlarının düşmeye devam etmesi, hem aile bütçeleri üzerinde baskı oluşturuyor hem de genel ekonomik dengeleri zorluyor. Bu nedenle, vergi dilimlerinin adil bir şekilde düzenlenmesi gerektiği giderek daha fazla dile getirilen bir konu haline geliyor.
2025 YILI GELİR VERGİSİ TARİFESİ
(Köşe yazısından alınmış bir tablo)
